Stowarzyszenie Eko - Przyjezierze




Pismo do Premiera w sprawie spec ustawy


Pismo do Premiera w sprawie spec ustawy

Wg. projektu ustawy Minister Środowiska wyda rozporządzenie zawierające listę złóż węgla kamiennego i brunatnego o strategicznym znaczeniu dla gospodarki krajowej. Proces inwestycyjny w sprawie nowej kopalni na jednym z takich złóż będzie rozpoczynała decyzja Ministra Środowiska o utworzeniu obszaru specjalnego przeznaczenia, która będzie ustalała lokalizację przedsięwzięcia. Decyzja taka będzie miała pierwszeństwo przed miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego i innymi dokumentami z zakresu planowania przestrzennego. Decyzja będzie podejmowana przed rozpoczęciem oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Ponadto, stroną w postępowaniu o wydanie tej decyzji będzie wyłącznie inwestor . Społeczność lokalna, a nawet właściciele nieruchomości objętych decyzją, nie będą mogli się od niej odwołać, wyłączony jest również udział organizacji pozarządowych.
W naszej opinii ustawa jest sprzeczna z:
- Konwencją z Aarhus, w szczególności art. 6 poprzez pozbawienie zainteresowanej społeczności udziału w postępowaniu oraz art. 9 ust. 2 poprzez pozbawienie członków zainteresowanej społeczności dostępu do wymiaru sprawiedliwości).
- Konwencją z Espoo, w przypadku przedsięwzięć mogących powodować znacząco szkodliwe oddziaływanie transgraniczne.
- Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko (Dyrektywą EIA), w szczególności art. 6 ust. 4, ponieważ w przebiegu oceny oddziaływania na środowisko nie będą dostępne wszystkie opcje (warianty), ponieważ lokalizacja przedsięwzięcia zostanie ustalona na mocy
wcześniejszej decyzji ministra środowiska.
- Dyrektywą Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dyrektywą siedliskową), w szczególności art. 6 ust. 3 w odniesieniu do przedsięwzięć mogących oddziaływać na obszary Natura 2000 w zakresie, w jakim decyzja o ich lokalizacji będzie podejmowana przed oceną oddziaływania na te obszary.
- Dyrektywą 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dyrektywą SEA), a w szczególności z jej art. 4 ust. 1, ponieważ ze względu na jej charakter zbliżony do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego można uznać, że decyzja Ministra Środowiska o utworzeniu obszaru specjalnego przeznaczenia jest w istocie programem lub planem, o którym mówi ww. dyrektywa, a tym samym jej wydanie powinno zostać poprzedzone oceną wpływu na środowisko.

 

 

 

Gaj, 4.10.2019

 

Szanowny Pan
Mateusz Morawiecki
Prezes Rady Ministrów

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów
Al. Ujazdowskie 1/3
00-583 Warszawa

 

 

Szanowny Panie Premierze,

 

Z wielkim zaniepokojeniem przyjmujemy zapisy w projekcie nowelizacji ustawy – Prawo geologiczne i górnicze ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Jakkolwiek zgadzamy się z tezą zawartą w uzasadnieniu o uciążliwości długo toczących się postępowań przed organami rozpatrującymi wnioski inwestorów branży górniczej. Pragniemy jednocześnie poinformować, że w takim samym zakresie jak inwestor górniczy, tak samo i strona samorządowa i społeczna (rolnicy, leśnicy, inni przedsiębiorcy, czy zwykli mieszkańcy). Nic bowiem  nie działa bardziej stresująco, jak brak pewności jutra – to oznacza brak perspektyw rozwojowych, stagnacje i zniechęcenie.

Stanowczo jednak nie zgadzamy się proponowanymi rozwiązaniami zawartymi w nowelizacji złożonej do komisji sejmowej. Poniżej prezentujemy główne elementy naszego stanowiska.

1. Proponowane zapisy odbierające stronie społecznej i samorządowej uczestniczenia na partnerskich pozycjach jako strona prawna w toczących się postępowaniach przyjmujemy jako pozbawienie możliwości współdecydowania o kształcie rozwojowym swej małej Ojczyzny. To absolutnie nieakceptowany zwrot na drodze rozwoju społeczeństwa obywatelskiego cofający nas w czasy, których powrotu nikt z nas nie chciałby.

2. Nie zgadzamy się z poglądem grupy posłów składających projekt, jakoby strona społeczna i samorządowa była głównym winowajcą przewlekłości postępowań. Jesteśmy świadomi, ze budowa nowej odkrywki stanowi punkt zwrotny w życiu społeczno-gospodarczym i stanie środowiska przyrodniczego. Degradujący wpływ na przyrodę oraz rolnictwo, leśnictwo oraz przemysł rolno-spożywczy i branżę turystyczną jest oczywisty. Tum bardziej więc dokumentacja składana przez inwestora górniczego wraz z wnioskiem o wydanie decyzji środowiskowej – zwłaszcza raport OOS oraz plan kompensacji przyrodniczej powinny być sporządzone rzetelnie i poprawnie. Tymczasem w tym zakresie dokumentacja grzeszy często wieloma oczywistymi błędami i świadomymi przemilczeniami niewygodnych faktów. Błędy te są wychwytywane zarówno przez organ prowadzący postępowanie jak i przez stronę społeczną. To zasadniczy powód przewlekłości postępowań – organ prowadzący postępowanie odracza wydanie decyzji do czasu sporządzenia przez inwestora niezbędnych korekt i uzupełnienia braku. Organ prowadzący postępowanie nie może przecież wydawać pozytywnych rozstrzygnięć na podstawie wadliwie sporządzonej dokumentacji. Czasami ma się wrażenie, że inwestorowi przestaje zależeć na uzyskaniu decyzji środowiskowej – bo jak inaczej można wytłumaczyć, że przez szereg miesięcy, a nawet lat inwestor nie potrafi sporządzić i przedstawić poprawnej dokumentacji?

W tym miejscu rodzi się potężna obawa, czy zapisy nowelizacji nie umożliwią pójścia na skróty tym inwestorom, którzy nie potrafią sporządzić poprawnej dokumentacji. Czy zgłoszony przez inwestora i pozytywnie zaopiniowany przez MŚ wniosek  w sprawie utworzenia obszaru specjalnego przeznaczenia nie będzie automatycznie oznaczało zielonego światła dla inwestycji bez względu na jakość złożonej dokumentacji?  Jeśli taki będzie efekt końcowy przedmiotowej nowelizacji, to będzie to z ewidentną szkodą dla środowiska i społeczeństwa obywatelskiego.

3. Nie zgadzamy się z enigmatyczną formuła zapisu  głównego kryterium uznania obszaru zalegania złoża za obszar specjalnego przeznaczenia mówiącym o „zgodności z racjonalnym zagospodarowaniem danego złoża, wynikającym z jego uwarunkowań geologicznych”.

Racjonalne zagospodarowanie złoża (eksploatację) należy postrzegać nie tylko od strony inwestora górniczego. To, czy eksploatacja złoża będzie opłacalna dla społeczeństwa należy uwzględnić aspekt kosztów przyrodniczych i społeczno-gospodarczych. Proponowana nowelizacja naszym zdaniem nie daje żadnych narzędzi pozwalających Organowi wydającymi decyzje o utworzenia obszaru specjalnego przeznaczenia merytorycznie ocenić, że wnioskowane przez inwestora złoże będzie opłacalne z perspektywy interesu społecznego, a nie tylko inwestora górniczego.



⇑   Do góry strony

Projekt i wykonanie: nonomedia.pl